په نشه يي موادو اخته یو روږدی چې ادعاء کوي، د پخواني نظام د اردو یو سرتیری و، اوس د بې کارۍ له امله په نشه يې توکو روږدی شوی او له کوره لرې په جلال اباد ښار کې د کومې سرپناه پرته د ژوند سختې ورځې تېروي.
د مني او ژمي د څو میاشتو پرله پسې وچکالیو که څه هم په ننګرهار کې یو زیات شمېر کروندګر اندېښمن کړي وو، خو اوس دې وروستیو اورښتونو بېرته ښو حاصلاتو ته د دوی هېلې را ژوندۍ کړي دي.
په ننګرهار کې د غنمو یو شمېر کروندګر وايي، د اصلاح شویو تخمونو مرستې ورسره شوي دي، خو سږ کال يې کیفیت ښه نه وو، نو حاصلات يې کم او هم خراب وو.
د ننګرهار په دره نور ولسوالۍ کې د ګلابونو کروندګر وايي، سږ کال يې د بارانونو او ږلۍ له امله حاصلات کم شوي دي خو په ټوله کې د ګلابونو له کاروبار راضي دي.
په لغمان کې یو شمیر کروندګر وايي، کوکنار پدې خاطر نه کري چې ضرر لري او که څه هم ګټه یې د نورو فصلونو نه ډیره ده خو ټولنې ته د تاوانونو د اړولو نه د ځان ساتلو په خاطر ددغه بوټي له کر ډډه کوي.
په ننګرهار کې د سبزیجاتو یو شمیر کروندګر شکایت کوي چې د طالبانو حکومت ورسره هیڅ ډول مرسته نده کړې او په وينا یې باید ورسره د کیمیاوي سرو او اصلاح شویو تخمونو مرستې وشي ترڅو حاصلات یې زیات او په ښه بیه وپلورل شي.
د ننګرهار په سره رود، خوګیاڼو، بټي کوټ، کامې او بهسودو کې پدې وروستیو کلونو کې د ځمکنیو توتانو کر دود شوی خو کروندګر یې شکایت کوي، چې د پيښور د ځمکني توتانو را واردول په مارکیټ کې په ننګرهاري ځمکني توتانو باندې بدې اغېزې لري.
د کنړ د نورګل ولسوالۍ کروندګر وايي، دوی د ځمکو د خړوبولو لپاره د اوبو له نشتوالي سره مخ دي او له امله يې ډېر کله فصلونه سوځېږي.
د کونړ د نورګل ولسوالۍ مزاردره چې، په تېر کې د کوکنارو د کرکیلې یو له خوندي ځایونو څخه وه او ګڼ شمېر کروندګرو يې کوکنار کرل، له تېرو څو کالو راهیسې ځینو کروندګرو پکې د کوکنارو بدیلو کښتونو او د باغونو جوړولو ته مخه کړې ده.
د ننګرهار په مرکز جلال اباد کې د چپرهار هډه چې د نشه يي توکو د روږدو یو مشهور ځای دی د پاکولو چارې یې که څه هم د ښاروالۍ له لوري پیل شوي خو لا هم ډله ډله معتادین پکې لیدل چې نشه يي توکي کاروي. په ورته وخت کې د ښاروالۍ مسؤلین وايي، دا پاتې معتادین به هم له دې ځای د درملنې مرکزونو ته ولیږدوي.
په ننګرهار کې د ترکاریو یو شمیر کروندګر وايي، چې سږ کال یې د محصولاتو مارکیټ کمزوری او عمده علت یې د دوی په ويناء دا دی چې په کابل کې د خلکو اقتصاد کمزوری شوی دی او له ننګرهار څخه د ورتلوونکو محصولاتو د پیرولو توان د پخوا په څیر نه لري.
د کنړ د معتادینو د درملنې په یوه مرکز کې بستر په نشه يي توکو یو معتاد وايي، چې خسرګنۍ یې ددې له امله واده نه ورکوي، چې دی معتاد دی خو اوس یې خپله تکل کړی دی چې د ځان درملنه وکړي او دا چې روغ شي نو واده ته به تیاری نیسي.
په ننګرهار کې یو پوخ عمره سپین ږیری په نشه يي توکو روږدی وايي، چې ځايي طالبانو د معتادینو د راټولولو د کمپاین په مهال روغتون ته بیولی و او درملنه یې ورته وکړه خو له درملنې وروسته د بې روزګارۍ له امله یې بیا د نشه يي توکو کارولو ته مخه کړې ده.
په کونړ کې د لیمو یو شمیر بڼوال وايي، چې د طالبانو د حکومت له لوري له دوی سره د بڼوالۍ د ملاتړ په موخه هیڅ راز مرستې نه کیږي او که دوی ته کیمیاوي سرې او درمل په وخت ورکړل شي، نو حاصلات به يې ډېر او اقتصادي ستونزې به يې تر یوه بریده هوارې شي.
په ننګرهار کې د نارنجانو یو شمیر بڼوال وايي، چې اوس د طالبانو په حکومت کې د دوی د نارنجانو د پلور مارکیټ ډیر راټیټ شوی او د سږني کال د حاصلاتو پلورلو ته اندېښمن دي.
څلور میاشتې کېږي، چې په جلال اباد ښار کې یو ځوان د ښوونځي زده کوونکی له خپلې کورنۍ ورک دی او پلار يې سرګردانه ګرځي چې ددې ښار د معتادینو په منځ کې یې پیدا کړي او خپلې کورنۍ ته یې ستون کړي.
په ننګرهار کې یو شمیر کروندګر وايي، که څه هم د طالبانو حکومت په دوی د کوکنارو د کرلو بندیز لګولی خو بل لورته یې هیڅ راز مرستې ور سره ندي کړي او د نورو کرهڼیزو بوټو حاصلات هم سم نرخونه نه کوي.
په ننګرهار کې د مالوچو یو شمیر کروندګر وايي، چې سږ کال د ډیرو بې موسمه بارانونو او د طبیعي افاتو له امله یې حاصلاتو ښه حاصل ندی ورکړی او د میاشتو خوارۍ یې د دوی په ويناء اوبو وړې ده.
د ننګرهار یو شمیر کروندګر وايي له یوې خوا طالبانو د کوکنار په کرکیلې بندیز لګولی، له بلې خوا یې د بدیل معیشت هیڅ راز مرستې ندي ترلاسه کړي او له همدې امله سږ کال د اکثرو بزګرانو لپاره له اقتصادي پلوه خراب کال دی.
د ننګرهار په بټي کوټ ولسوالۍ کې د کانال په ځمکو کې د کرل شویو مالټو د باغونو د حاصلاتو د راټولو موسم پداسې حال کې پیل شوی چې بڼوال یې د کورني مارکیټ ترڅنګ نړیوال مارکیټ غواړي او وايي چې مالټې دې نورو ملکونو ته هم صادرې شي.
نور پورته کول
