د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت وايي چې د افغانستان په غور ولايت کې د جام څلی د ایسسکو د اسلامي نړۍ د فرهنګي میراثونو په لیست کې شامل کړی دی.
د دغه وزارت په یوې خبرپاڼې کې چې نن چهارشنبه ډسمبر ۳۰ (مرغومی ۱۰) خپره شوې راغلي دي چې د اسلامي هېوادنو د تعلیمي، ساینسي او فرهنګي چارو بنسټ یا (ISESCO) دغه اقدام د افغانستان حکومت غوښتنې وروسته عملي شوی دی.
دا لومړی ځل دی چې د افغانستان یو لرغونی اثر د ایسسکو د فرهنګي میراثونو په لیست کې شاملیږي.
د بهرنیو چارو وزارت وايي چې دا لاسته راوړنه افغانستان سره مرسته کوي تر څو د افغانستان فرهنګي اثارو ته د نړیوالو پام را جلب شي او فرهنګي ډیپلوماسي پرې ورغوي.
- جام څلی څه ځانګړنې لري؟
د جام څلی د نړۍ تر ټولو دنګ (۶۵ متره) څلی دی چې د خښتو جوړ شوی دی.
دغه څلی په ۱۱۹۰ زېږدیز کلونو کې (نهه پېړۍ وړاندې) د افغانستان د وخت د امپراطور سلطان غیاث الدین غوري په وخت کې د اوو کلونو په اوږدو کې د سمندر له سطحې ۲۳۰۰متره لوړ، د غور ولایت د شهرک ولسوالۍ شمال لودیځ په ۱۲ کيلومترۍ کې جوړ شوی دی.
جام څلی په ۲۰۰۲ زېږدیز کال کې یونسکو هم په خپلو فرهنکي میراثونو کې ثبت کړی دی.
- د نړېدو ګواښ
درې کاله مخکې دغه ارزښتناکه څلی د نړېدو ګواښ سره مخ شو. په تېرو ۶۰ کلونو کې یو بیساری سیلاب د دغه څلي تر څنګ وبهېده چې د یاد اثر د نړېدو اندېښنې یې راوپارولې.
د افغانستان د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت وايي چې تېر کال یې د دغه څلي شااوخوا ته دېوال راچاپېره کړې تر څو د سیلابونو نه خوندي پاتې شي.
له دې سربېره یونسکو او د افغانستان د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت د جام څلي د خوندي ساتلو په اړه خبرې کړي دي.
د یاد وزارت ویاند صابر مهمند نن په دې اړه امریکا غږ ته وویل: "یونسکو د څلي یو کارپوه ګومارلی تر څو د څلي د بیارغولو او ساتلو په اړه څېړنې وکړي او له هغه وروسته به اړوند کارونه ترسره شي."
ښاغلي مهمند زیاته کړه چې په نیږدې راتلونکې کې به دغه کارپوه د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت پلاوي سره د اثر سیمې ته ولاړ او څېړنې به پیل کړي.
