'په تخار کې ۶۳۰۰ کیلو ګرامه نشه يي توکي کشف او ضبط شوي'

د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت ویلي چې د افغانستان په شمال کې د تاجیکستان سرحد سره نږدې د تخارد ولایت په مرکز د تالقانو په ښار کې یې ۶۲۹۹ کیلو ګرامه اپین چې د مایع ګاز په یو ټانکر کې ځای پرځای شوي وو کشف او ضبط کړي دي.

ددغه وزارت ویاند عبدالمتین قانع د سه شنبې د ورځې ناوخته مارچ درېیم ( کب ۱۴) د ایکس په ټولنیزه شبکه کې په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې ددې قضیې په تړاو یې دوه کسان هم نیولي چې له لومړنیو څېړنو وروسته به عدلي او قضایي ارګانونو ته وسپارل شي.

هغه ویلي: "د تخار ولایت نشه یي توکو سره د مبارزې مدیریت منسوبینو د یو پلټونکي عملیاتو پایله کې د مرکز تالقان ښار د خطایان سېمې په مربوطاتو کې ۶ زره او ۲۹۹ کیلو ګرامه اپین چې د ګازو په یو ټانکر کې په مهارت ځای په ځای شوي وو، نیولي دي."

عبدالمتین قانع ددغو نشه يي توکو د نیول کیدو نيټه نه ده ښودلې، خو د تخار په ولایت کې د طالبانو سیمه ییزو چارواکو رسنیو ته ویلي چې دا توکي یې تیره ورځ کشف او ضبط کړي دي.

ددې دمخه د کندهار په ولایت کې د طالبانو سیمه ییزو چارواکو د فبرورۍ ۱۱ ( سلواغې ۲۳) د ایکس په ټولنیزه شبکه کې په یوه خبرپاڼه کې د دغه ولایت د ښورابک ولسوالۍ د پنځمي حوزې اړوند د ډیورنډ کرښې ته څېرمه د ۴۲۱۱ کیلو ګرامه نشه یي توکي د نیولو خبر ورکړی وو.

په دې خبرپاڼه کې ویل شوي: "په یادوو نشه یي توکو کي ۳۶۷۶ کیلو ګرامه چرس، ۸۵ کيلو ګرامه تاریاک او ۴۵۰ کیلو ګرامه ایف شامل دي. یاد نشه یي توکي د پاکستان څخه په قاچاقي ډول را اړول شوي وو، چې د امنیت ځواکونو له خوا ونیول شو. د یادولو ده، چي قاچاقبران ئې د سیمي څخه تښتېدلي دي."

عبدالمتین قانع په دې اړه نور جزئیات نه دي ورکړي، چې دا توکي چیرته قاچاق کیدل. دا په تیرو څه باندې دریو کلنو کې چې طالبانو په افغانستان کې بیا واک ترلاسه کړی ترټولو زیات نشه يي توکي دي چې نیول شوي دي.

تخار ولایت د تاجیکستان سره په سرحد کې پروت دی. تاجیکستان او د منځنۍ اسیا هیوادونو ترڅنګ ایران هم له افغانستان څخه دغو هیوادونو ته د نشه يي توکو د قاچاق په اړه په پرله پسې ډول اندیښنې څرګندې کړي دي.

همدا تیره میاشت د اوزبیکستان امنیتي چارواکو ویلي چې ۶۰۰ کیلو ګرامه چرس یې کشف او ضبط کړي دي.

د منځنۍ اسیا رسنیو د ۲۰۲۵ کال د فبرورۍ نهم ( سلواغې ۲۱) د اوزبیکستان امنیتي چارواکو له قوله ویلي چې د دغه هیواد د دولتي خدماتو ادارې او د ګمرک کمېټې د سرخان‌ دریا په سمه کې ۶۰۰ کیلو چرس کشف او ضبط کړي دي.

د اوزبیکستان د ګمرک کمېټې ویلي چې دا چرس، چې ارزښت یې ۱۶.۵ میلیون ډالرو ته رسېږي، غالباً له افغانستان څخه اوزبیکستان ته قاچاق کېدل. د چارواکو په وینا، دا چرس د جاروګانو د لاستو په منځ کې پټ کړل شوي وو.

تر دې دمخه د ایران د کورنیو چارو وزارت امنیتي مرستیال علي اکبر پورجمشیدیان د تیر ۲۰۲۴ کال د جنورۍ د میاشتې په وروستیو کې د ایراني رسنیو سره په خبرو کې له افغانستان او پاکستان سره په ګډو پولو کې د نشيي توکو پر قاچاق اندېښنه ښودلې وه او ادعا یې کړې وه چې لا هم په افغانستان کې په پراخه کچه د نشه يي توکو زیرمې شته دی.

علي اکبر پورجمشیدیان ویلي: "سره له دې چې د افغانستان رهبر د نشه يي توکو کښت منع اعلان کړی خو زمونږ په باور لا هم په افغانستان کې د نشه يي توکو ډېرې زیرمې شته چې له ختیځو پولو ایران ته لېږدول کیږي او دا موضوع د پولو امنیت، زموږ د هېواد امنیت او دغه راز زموږ ټولنیز امنیت تر اغیز لاندې راولي."

خو د طالبانو حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد ویلي چې په افغانستان کې د نشه يي توکو کښت او تولید او هم قاچاق صفر ته نږدې شوی دی.

طالبانو مشر د ۲۰۲۲ کال د اپریل په میاشت کې په افغانستان کې د کوکنارو پرکیله او اپینو په تولید و قاچاق بندیز لګولی وو، له امله یې په تیرو دوو کلنو کې په دغه هیواد کې د کوکنارو کښت او د اپینو تولید کې د پام وړ کموالی راغلی دی.

خو د ملګرو ملتونو د نشه يي توکو او جرمونو سره د مبارزې ادارې (UNODC) د یو وروستي راپور له مخې په تیر ۲۰۲۴ کال کې د ۲۰۲۳ کال پرتله په افغانستان کې د کوکنارو کښت او اپینو په تولید کې زیاتوالی راغلی وو.

په دغه راپور کې ویل شوي چې په ۲۰۲۴ کال کې ډیر کوکنار د تخار ولایت په ګاونډ بدخشان ولایت کې کرل شوي وو.

ملګرو ملتونو د نشه یي توکو جرمنو سره د مبارزې دفتر (UNODC) د تیر ۲۰۲۴ کال د نومبر۲۷(لیندۍ اووم) په یو راپور کې ویلي چې په افغاسنتان کې په تیر ۲۰۲۴ کال کې ۴۳۳ ټنه اپین تولید شوی، چې ورسره د ۲۰۲۳ کال په پرتله د اپینو تولید کې ۳۰ فیصده زیاتوالی راغلی دی.

همداشان دغې ادارې په افغانستان کې د کوکنارو د کښت په اړه په یو راپور کې چې د تیر ۲۰۲۴ کال د نومبر شپږم (لړم ۱۶) خپور شوی ویلي وو چې په دغه هیواد کې په ۲۰۲۴ کال کې د۲۰۲۳ کال په پرتله د کوکنارو په کښت کې ۱۹ فیصده زیاتوالی راغلی دی.

دغه دفتر ویلي چې په ۲۰۲۴ کال کې په افغانستان کې پر ۱۲۸۰۰ هکتاره ځمکه باندې کوکنار کرل شوي وو. ملګرو ملتونو ویلي چې په ۲۰۲۲ کال کې په افغانستان کې پر ۲۳۲ زره هکتاره ځمکه باندې کوکنار کرل شوي وو.