د کندهار د برېښنا شرکت مامورین وايي د افغانانو په شتون سره د کجکي د دریم توربین د ځای پر ځای کولو د پروژې کار گړندی شوی دی.
د بریښنا شرکت د ارزونې له مخې د کندهار ښار د تنویر او د صنعتي فابریکو د فعالیت لپاره ۱۵۲ میګاواټه برېښنا ته اړ تیا ده.
اوسمهال د باغ پل، شوراندام، برېښنا کوټ او د کجکي په گډون له څلورو منابعو څخه دې ښار ته بریښنا برابریږي چې د باغ پل او ښوراندام د شل میګاواټه ډيزلي جنراتورونو لګښت د ۲۰۱۴ کال تر اخره پوري د امریکا د انکشافي ادارې یا یو اس ایډ په غاړه دی.
د کندهار ښار اوسیدونکي د برېښنا نه موجودیت د خپل ورځني ژوندانه لویه ستونزه ګڼي او ددې ښار یو اوسیدونکی وایي « کندهار تاسي ته معلوم دی چي خورا سخته ګرمي لری خو موږ د برق د نشتون له کبله عادي پکی هم نشو کارولی.» د هغه په اند تر سړکونو هم برق د هغوی لپاره ډیر اهمیت لري.
د کندهار د برېښنا شرکت رئیس انجنیر سید رسول وايي چي د برېښنا په تولید کې يې پر طبعي منابعو پاملرنه زیاته شوې، چي د کجکي بند يې په سر کي یادیږي.
دی زیاتوي چي د افغانانو په حضور سره د کجکي د دریم توربین د نصب په پروژه کي چټکتیا رامنځ ته شوې ده.
هغه وایي « اوس دادی شپږ میاشتي پوره کیږي چي موږ له یو ایس ایډ سره په ګډه کار کوو. د کار اوله برخه مو دادی پایته رسیدونکې ده او دوهمه برخه به هم پیل شي چي په یوه کال کي به پایته ورسیږي. د دریم توربین د ځای پر ځای کیدو سره به موږ اتلس نیم میګاواټه نور برق ولرو چي بیا به له کجکي څخه زموږ د بریښنا تولید پنځوس نیم میګاواټه وي.»
نوموړی په داسې حال کې چې وایي پدې برخه کي ډیر فرصیتونه له لاسه وتلي، خو اوس کارونه ښه پرمخ روان دي. د هغه په وینا چې حتی د دولت وسله وال مخالفین هم اوس د کجکي د پروژې د تطبیق مخالفت نه کوي او دوی تل پرته له کوم خطره د ۲۱۰ کیلومیتره په واټن سره د کجکي – کندهار ترمنځ د برېښنا غځېدلي مزي ترمیموي.
ښاغلی رسول وایي « طالبانو په دې اړه د سیمي مشرانو ته اطمینان ورکړی دی.»
د کجکي د بریښنا د بند لنډه تاریخچه
د کجکي د بریښنا بند په ١٩٥٣ میلادي کال کې د امریکا د متحده ایالاتو د حکومت لخوا جوړ شوی دی. دغه بند سل میتره لوړ او یوه پراخه ساحه یې نیولې ده.
په هلمند کې ددې بند اړخ ته یوه ستره زراعتي پروژه پرته وه چې ډیر شمیر کانالونه، صحي کلینیکونه، ښونځي او نورې آبادۍ درلودې او د پروژې په تکمیلیدلو سره هلمند د افغانستان یوه ډیره مهمه زراعتي سیمه شوی وه او یو وخت دا سیمه د کمکې امریکا په نامه هم یادیدله.
د هلمند په دې پروژه کې په سلگونو امریکایی ډاکټرانو، انجنیرانو او ښوونکو کار کاوه. په ١٩٧٥ کال کې دوه توربینونه د بریښنا په دستگاه کې نصب شول.
د ١٩٧٠ لسیزې په پای کې کله چې پخواني شوروي اتحاد په افغانستان یرغل وکړ، امریکایانو د هلمند ولایت پریښود او وروسته بیا هلمند او کندهار د طالبانو په مرکز بدل شو.
د شوروي اتحاد د اشغال او د طالبانو د واکمنۍ په دوره کې د کجکي د بریښنا فابریکه په بد حالت اخته شوه، د اوبو کانالونه ډک شول او ډیر شمیر کلینیکونه او ښونځي ونړول شول یا وتړل شول.
د ٢٠٠١ کال په وروستیو کې د امریکا د پراختیا د بین المللي ادارې یا یو اس ایډ توجه یو ځل بیا هلمند خواته واوښتله او د پنځوس ملیونه ډالرو په لگښت یې خپله خورا مهمه پروژه یعنی د کجکي د زنگ وهلي توربینونو نوي کول پیل کړل او د دریم توربین د نصبولو تکل یې وکړ.
خو د کجکي د بیارغولو او د دریم توربین د نصبولو او فعالولو کار بیا هم د امنیتي دلیلونو او په سیمه کې د تاو تریخوالي په وجه څو ځلې وځنډه.
د کندهار ولایت د چارواکو په وینا د امریکا متحده ایالاتو د کجکي د دریم توربین د نصبولو او د بند د بیارغونې لپاره ۴٧١ میلونو ډالرو لگښت په پام کې نیولی و چې د ترمیم کار یې اوسمهال ډیر پرمخ تللی دی.
د بریښنا شرکت د ارزونې له مخې د کندهار ښار د تنویر او د صنعتي فابریکو د فعالیت لپاره ۱۵۲ میګاواټه برېښنا ته اړ تیا ده.
اوسمهال د باغ پل، شوراندام، برېښنا کوټ او د کجکي په گډون له څلورو منابعو څخه دې ښار ته بریښنا برابریږي چې د باغ پل او ښوراندام د شل میګاواټه ډيزلي جنراتورونو لګښت د ۲۰۱۴ کال تر اخره پوري د امریکا د انکشافي ادارې یا یو اس ایډ په غاړه دی.
د کندهار ښار اوسیدونکي د برېښنا نه موجودیت د خپل ورځني ژوندانه لویه ستونزه ګڼي او ددې ښار یو اوسیدونکی وایي « کندهار تاسي ته معلوم دی چي خورا سخته ګرمي لری خو موږ د برق د نشتون له کبله عادي پکی هم نشو کارولی.» د هغه په اند تر سړکونو هم برق د هغوی لپاره ډیر اهمیت لري.
د کندهار د برېښنا شرکت رئیس انجنیر سید رسول وايي چي د برېښنا په تولید کې يې پر طبعي منابعو پاملرنه زیاته شوې، چي د کجکي بند يې په سر کي یادیږي.
دی زیاتوي چي د افغانانو په حضور سره د کجکي د دریم توربین د نصب په پروژه کي چټکتیا رامنځ ته شوې ده.
هغه وایي « اوس دادی شپږ میاشتي پوره کیږي چي موږ له یو ایس ایډ سره په ګډه کار کوو. د کار اوله برخه مو دادی پایته رسیدونکې ده او دوهمه برخه به هم پیل شي چي په یوه کال کي به پایته ورسیږي. د دریم توربین د ځای پر ځای کیدو سره به موږ اتلس نیم میګاواټه نور برق ولرو چي بیا به له کجکي څخه زموږ د بریښنا تولید پنځوس نیم میګاواټه وي.»
نوموړی په داسې حال کې چې وایي پدې برخه کي ډیر فرصیتونه له لاسه وتلي، خو اوس کارونه ښه پرمخ روان دي. د هغه په وینا چې حتی د دولت وسله وال مخالفین هم اوس د کجکي د پروژې د تطبیق مخالفت نه کوي او دوی تل پرته له کوم خطره د ۲۱۰ کیلومیتره په واټن سره د کجکي – کندهار ترمنځ د برېښنا غځېدلي مزي ترمیموي.
ښاغلی رسول وایي « طالبانو په دې اړه د سیمي مشرانو ته اطمینان ورکړی دی.»
د کجکي د بریښنا د بند لنډه تاریخچه
د کجکي د بریښنا بند په ١٩٥٣ میلادي کال کې د امریکا د متحده ایالاتو د حکومت لخوا جوړ شوی دی. دغه بند سل میتره لوړ او یوه پراخه ساحه یې نیولې ده.
د کجکي د بریښنا د بند منظر
په هلمند کې ددې بند اړخ ته یوه ستره زراعتي پروژه پرته وه چې ډیر شمیر کانالونه، صحي کلینیکونه، ښونځي او نورې آبادۍ درلودې او د پروژې په تکمیلیدلو سره هلمند د افغانستان یوه ډیره مهمه زراعتي سیمه شوی وه او یو وخت دا سیمه د کمکې امریکا په نامه هم یادیدله.
د هلمند په دې پروژه کې په سلگونو امریکایی ډاکټرانو، انجنیرانو او ښوونکو کار کاوه. په ١٩٧٥ کال کې دوه توربینونه د بریښنا په دستگاه کې نصب شول.
د ١٩٧٠ لسیزې په پای کې کله چې پخواني شوروي اتحاد په افغانستان یرغل وکړ، امریکایانو د هلمند ولایت پریښود او وروسته بیا هلمند او کندهار د طالبانو په مرکز بدل شو.
د شوروي اتحاد د اشغال او د طالبانو د واکمنۍ په دوره کې د کجکي د بریښنا فابریکه په بد حالت اخته شوه، د اوبو کانالونه ډک شول او ډیر شمیر کلینیکونه او ښونځي ونړول شول یا وتړل شول.
د ٢٠٠١ کال په وروستیو کې د امریکا د پراختیا د بین المللي ادارې یا یو اس ایډ توجه یو ځل بیا هلمند خواته واوښتله او د پنځوس ملیونه ډالرو په لگښت یې خپله خورا مهمه پروژه یعنی د کجکي د زنگ وهلي توربینونو نوي کول پیل کړل او د دریم توربین د نصبولو تکل یې وکړ.
د کجکي د بند د بریښنا توربین
خو د کجکي د بیارغولو او د دریم توربین د نصبولو او فعالولو کار بیا هم د امنیتي دلیلونو او په سیمه کې د تاو تریخوالي په وجه څو ځلې وځنډه.
د کندهار ولایت د چارواکو په وینا د امریکا متحده ایالاتو د کجکي د دریم توربین د نصبولو او د بند د بیارغونې لپاره ۴٧١ میلونو ډالرو لگښت په پام کې نیولی و چې د ترمیم کار یې اوسمهال ډیر پرمخ تللی دی.