د افغانستان په یو شمیر شمالي او لویدیځو ولایتونو کې د جمعې د ورځې ناوخته سیلابونو خلکو ته ډیر زیات د سر او مال زیانونه اړولي دي، چې یوازې د بغلان په ولایت کې په دغو سیلابونو کې د ښځو او ماشومانو په ګډون له ۳۰۰ څخه زیات کسان مړه شوي دي.
د فرانس پریس خبري اژانس د شنبې په ورځ مۍ ۱۱( ثور ۲۲) په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مهاجرت د نړیوال سازمان (IOM) د ادارې له قوله یوازې د بغلان په ولایت کې د جمعې د ورځې په سیلابونو کې له ۲۰۰ څخه د زیاتو کسانو د مړینې او د زرګونو کورونو د ویجاړیدو خبر ورکړی دی.
د مهاجرت د نړیوال سازمان د بیړني غبرګون د چارو مشر دغه اژانس ته د طالبانو د حکومت د طبیعي پیښو سره د مبارزې د دولت وزارت د چاراکو له قوله ویلي چې یوازې د بغلان جدید په ولسوالۍ کې له ۱۰۰ څخه زیات کسان مړه شوي او یو زر او ۵۰۰ کورونه ویجاړ شوي دي.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) د ایکس په خپله پاڼه لیکلي چې د بغلان په ولایت کې په وروستیو سیلابونو کې له ۳۰۰ څخه زیات کسان مړه شوي او له زرو څخه زیات کورونه ویجاړ شوي دي.
د ملګرو ملتونو دغه پروګرام ویلي چې دا سیلابونه په وروستیو اونیو کې په افغانستان کې د راوتلو سیلابونو څخه یې یو دی چې په غیر معمول ډول د سخت اورښت له امله راوتلی دی.
🔴Breaking: Flash floods ravage #Afghanistan, killing more than 300 people in Baghlan and destroying more than 1000 houses.This has been one of many floods over the last few weeks, due to unusually heavy rainfall. WFP is now distributing fortified biscuits to the survivors. pic.twitter.com/X4AaBW5TIC
— WFP in Afghanistan (@WFP_Afghanistan) May 11, 2024
د بغلان ولایت د نهرین ولسوالۍ د شورا منشي غلام رسول قانع د طلوع نیوز تلویزیون ته ویلي چې په دغه ولسوالۍ کې په سیلابونو کې ۱۵۰ تنه مړه شوي او شاوخوا ۱۰۰ نور ټپیان شوي دي. هغه ویلي چې د هوا د خرابوالي له امله تیره شپه د طالبانو د دفاع وزارت هیلکوپترونه دغې ولسوالۍ ته د مرستې لپاره نه و رسیدلي، خو نن سهار هیلکوپترونه دغې ولسوالۍ ته ورغلي او یو شمیر ټپیان یې انتقال کړي دي.
د بغلان ولایت لپاره د طبیعي پیښو سره د مبارزې د دولت وزارت رئیس هدایت الله همدرد د جمعې په شپه مۍ لسم (ثور۲۱) امریکا غږ ته په دغه ولایت کې په سیلابونو کې د ۷۲ تنو مړینه تائید کړې وه.
ښاغلي همدرد د شنبې په ورځ امریکا غږ ته وویل چې یوازې ۵۰ تنو مړي د بغلان مرکزي روغتون ته انتقال شوي دي.
د فرانس پریس خبري اژانس د طالبانو د سیمه ییزو چارواکو د راپور له مخې ویلي چې د تخار په ولایت کې هم د جمعې د ورځې په سیلابونو کې ۲۰ تنه مړه شوي دي. د بغلان او تخار سربیره بدخشان او د غور او هرات ولایتونو کې هم په سیلابونو کې خلکو ته د مالي زیان په اړه رپوټونه ورکړل شوي دي.
تراوسه د طالبانو حکومت د طبیعي پیښو سره د مبارزې دولت وزارت په دغو ولایتونو کې په دغو سیلابونو کې د سر او مال د پیښ شوي زیان په اړه دا راپورونه نه دي تائید کړي.
د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد په وروستیو سیلابونو کې د مړو او ټپیانو کورنیو سره خواخوږي څرګنده کړې او ویلي چې په دغو سیلابونو کې په بغلان، تخار، بدخشان، غور او د هرات په ولایتونو کې په سلګونو کسان مړه شوي او ټپیان شوي دي.
د بلې خوا د افغانستان دوو پخوانیو جمهور رئیسانو محمد اشرف غني او حامد کرزي او د ملي پخلاینې د پخواني عالي شورا مشر عبدالله عبدالله او د یو شمیر نورو سیاسي مشرانو سربیره افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا راپور ورکوونکي ریچارډ بنیټ او او د افغان میرمنو او نجونو د بشري حقونو لپاره د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ځانګړې استازې رینا امیري هم په جلا جلا پیغامونو کې د دغو سیلابونو د قربانیانو کورنیو سره خواخوږي څرګنده کړې ده.
د اپریل د میاشتې له نیمایي راهیسې، د سیلابونو ناڅاپه راوتلو له کبله، د مقاماتو په وینا، د افغانستان په لسو ولایتونو کې شاوخوا ۱۰۰ کسان مړه کړي دي.
د کرنې ځمکې په داسې یو هیواد کې په جبه اوښتي چې د څه دپاسه ۴۰ میلیون نفوس ۸۰ سلنه یې د ژوند کولو لپاره په کرنې تکیه لري.
افغانستان چې نسبتا وچ ژمی یې درلود، دې کار په ځمکه کې د باران جذبیدل ستونزمن کړي او دا هیواد د اقلیم د بدلون په وجه زیانمنونکی ښودل شوی دی.
افغانستان چې د څلورو لسیزو جګړو له امله ځپل شوی، د نړۍ یو له خورا بې وزلو هیوادونو څخه شمېرل کیږي او د ساینس پوهانو په وینا، د نړۍ د تودوخې د پایلو سره د مخ کیدو لپاره هیڅ چمتووالی نلري.
کارپوهان وايي، افغانستان چې د نړۍ د شنو خونو د ګازو د اخراج یوازې ۰.۰۶ سلنه مسوول دی، د هغو هېوادونو په لست کې شپږم ځای لري چې د اقلیم د بدلون له امله تر ټولو ډېر له ګواښ سره مخ دی.