د اوکراین ولسمشر ولادمیر زیلینسکي د چهارشنبې په ورځ جولای ۱۹ (چنګاښ ۲۸) وویل چې روسیې "په قصدي ډول" په اوکراین کې هغه ځایونه په نښه کړي چې د غلو دانو د صادرولو لپاره کارول کیږي.
دا په داسې حال کې ده چې روسي ځواکونو د دوهمې پرله پسې شپې دپاره د اوکراین د اوډیسا ساحلي سیمې بمبارد کړي دي.
زیلینسکي په ټولنیزو رسنیو کې په یو خپاره شوي بیان کې وویل: "روسي ترهګرو په قصدي ډول د غلې دانې زیربناوې په نښه کړي، او د روسیې هر توغندی نه یوازې پر اوکراین، بلکې د نړۍ په هغو کسانو ګوزار دی چې یو عادي او خوندي ژوند غواړي."
اوکرایني مقاماتو وویل چې د اوډیسا او چورنومورسک په بندرونو کې د غلو په ترمینلونو او زیربنا باندې د توغندیو برید شوی او لږ تر لږه ۱۰ ملکي خلک پکې زخمي شوي دي.
روسیې د دوشنبې په ورځ د هغه تړون پای اعلان کړ چې له مخې یې د تور سمندرګي له لارې د اوکراین غله جات نورې نړۍ ته صادرېدل. د غله جاتو د لېږد دا تړون تیر کال د ترکیې او ملګرو ملتونو په منځګړیتوب لاسلیک شوی و.
روسیې په عین حال کې د خپل هیواد د غلو او سرې پر صادراتو باندې د غرب د بندیزونو د تاثیراتو په اړه شکایت کړی دی.
د کریملین ویاند دیمیټري پیسکوف وویل: "هر وخت چې د روسیې اړوند د تور سمندرګي د هوکړو برخې عملي شي، روسیه به ډیر ژر د قرار داد عملي کیدو ته ستنه شي."
ملګرو ملتونو اندېښنه ښودلې چې د اوکراین د غلو د صادراتو د تړون د لغوه کېدو له امله به هغه بیوزلي هیوادونه سخت زیانمن شي چې له وړاندې د خوراکي توکو د کمښت سره مخامخ دي
د ملګرو ملتونو عمومي منشي انتونیو ګوټیرش وویل: "د نړۍ په کچه په سلګونو میلیونو د لوږې او خوراکي موادو د قیمتونو د لوړوالي له کړکیچ سره لاس او ګریوان انسانان به [ددې تړون د لغوه کېدو] قیمت پرې کوي."
د متحدو ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن هم د روسیې پریکړه وغندله او ویې ویل چې د خوراکي توکو بیې له وړاندې لوړې شوې دي.
بلینکن وویل، امریکا به نړیوالو مارکیټونو ته د اوکراین د غلو د لیږد پر بدیلو لارو غور وکړي.
بلینکن زیاته کړه: "ددې په ګډون چې اوکراین وار دمخه د ریل ګاډو او سړکونو له لارې د توکو لیږد پیل کړی دی، خو اړتیا ته په کتو، د هغه څه بدیل پیدا کول چې روسیه اوس له خوړو څخه د وسلې په توګه کار اخلي، ډیره سخته ده."
د "میرسي کور" بشري سازمان کارکوونکې کاټي فلیپس باراسو وایي د روسیې په دې اقدام سره به افریقایي هیوادونه چې له وړاندې اقلیمي بدلونونو اغیزمن کړي، زیانمن شي.
باراسو وویل: "دا یوازې غله جات نه دي چې له اوکراین څخه نه وځي بلکې سره هم چې په پراخه کچه د خوراکي توکو د تولید لپاره ډیره مهمه ده."
په داسې حال کې چې په نړیواله کچه د لوږي ګواښ زیاتیږي، د سره صلیب نړیوالې کمیتې پر متحدو ایالتونو غږ کړی چې د روانو بشري هڅو څخه خپل ملاتړ ډیر کړي.
د دې مرستندویه سازمان کارکوونکي باب کیچین وویل: "امریکا باید د خپل چک کتابچه راوباسي او ډاډ رامنځ ته کړي ترڅو په هغو هیوادونو کې چې ډیره اړتیا لري، په مالي مرستو سره د خلکو ژوند وژغوري."
اوکرایني چارواکو امریکا غږ ته ویلي چې د هغوی صادرات به د کریملین د پریکړې په وجه سخت زیانمن شي، خو زیاته کړې یې ده چې نړیوالو مارکیټونو ته د خپلو محصولاتو د لېږد دپاره به پر نورو لارو چارو غور وکړي.