په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې (اوچا) ویلي، د طالبانو حکومت لخوا د مرستندویه ښځینه کار کوونکو پر کار د بندیز پرېکړه به د ټولو افغانانو لپاره سمدستي ګواښوونکي ځاني پایلې ولري.
تیره اونۍ د طالبانو د اقتصاد وزارت په یو مکتوب کې ښځې او نجونې په داخلي او بهرنیو غیر دولتي سازمانونو او موسسو کې له کار کولو منع کړلې.
په دغه مکتوب کې چې د طالبانو د اقتصاد د سرپرست وزیر دین محمد حنیف له خوا لاسلیک شوی، راغلي چې د دې پرېکړې لامل "د اسلامي حجاب نه مراعات" دی.
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ دفتر اوچا د دوشنبې په ورځ جنورۍ دوهمه (مرغومې ۱۲) پر خپل ټویټر پاڼه لیکلي چې دا بندیز پر داسې مهال لګول شوی چې څه باندې ۲۸ میلیون افغانان د ژوندي پاتې کېدو لپاره بشري مرستو ته اړتیا لري او دغه هیواد له قحطۍ، اقتصادي زوال، فقر او سخت ژمي سره مخ دی.
Banning women aid workers has immediate life-threatening consequences for all Afghans. The ban comes at a time when over 28M people require aid to survive as the country grapples with risk of famine conditions, economic decline, entrenched poverty & a brutal winter. #IASC
— OCHA Afghanistan (@OCHAAfg) January 2, 2023
اوچا تر دې مخکې هم ویلي وو چې په افغانستان کې د مرستندویه ښځینه کار کوونکو پر کار بندیز به په دغه هیواد کې د بشري مرستو بهیر ټکنی کړي.
پر همدې مهال په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د سیاسي استازولۍ یا (یوناما) هم ویلي چې د ښځو پر کار او تعلیم بندیز میلیونونو افغانانو ته زیان رسوي.
په افغانستان کې د یوناما سرپرست مارکس پوتزل تیره ورځ د طالبانو د ریاست الوزرا له اداري مرستیال مولوي عبدالسلام سره په دې اړه لیدنه کې ویلي چې دغه پرېکړه د مهمو مرستو رسولو مخه نیسي.
یوناما په دې اړه زیاته کړې: "د مرستندویه ادارو لپاره د افغان میرمنو په کار کولو بندیز او له ښوونځیو او پوهنتونونو څخه د هغوی بندول په افغانستان کې ملیونونو کسانو ته زیان رسوي او افغان نارینه وو، ښځو او ماشومانو ته د مهمو مرستو د رسولو مخه نیسي."
پر همدې مهال د طالبانو حکومت د ریاست الوزرا اداري مرستیال دفتر په دغه لیدنه کې د ښاغلي حنفي له قوله ویلي چې افغانستان د نړیوالې ټولنې مرستو ته اړتیا لري او ټینګار یې کړی چې رامنځته شوي مسائل باید تفاهم له لارې حل شي.
هغه ویلي چې نړیواله ټولنه باید د افغانانو دودونه او عنعنات په نظر کې ونیسي او ویلي یې دي چې «اسلامي امارت» په دغه هیواد کې د نړیوالو سازمانونو ته د کار او فعالیت په اړه د شرایطو رامنځته کولو ته ژمن دی.
دا په داسې حال کې ده چې په افغانستان کې په غیر دولتي ادارو کې د ښځو پر کار د طالبانو حکومت بندیز پراخ غبرګونونه پارولي او ځينو بهرنیو موسسو د دغه کار په غبرګون کې په دغه هیواد کې خپل فعالیتونه ځنډولي دي.
د افغانستان د ښځو لپاره د ملګرو ملتونو اداره وايي، د ارزونو پر بنسټ په افغانستان کې د ښځو پر کار د بندیز له امله ۳۸ سلنه خیریه موسسو چې اکثریت یې د ښځو له خوا رهبري کېږي او یا هم پر ښځو تمرکز کوي، خپل فعالیتونه بند کړي دي.